Stres Ve Yaşlanma Belirtilerinin Hızlanması
Stres yaşamımızın hemen her döneminde hayatımızın içinde. Özellikle büyük şehirlerde ki hızlı hayat akışı , yoğun iş temposu ve yaşam kaygı oranın yüksekliği bizi daha stresli bir hale sokuyor.
Stresin insan vücudun da önemli olumsuzluklara neden olduğu bilinmektedir. Stres yaşam kalitemizi etkilerken aynı zamanda yaşlanmayı da hızlandırır. Yapılan çalışmalar da uzun süreli işsizlik, tedavi edilmeyen depresyon gibi stres kaynaklarının DNA sarmalının uzunluğunu kısaltarak yaşlanma sürecini kısalttığı görülmüştür. Her sağlıklı insan -23 anneden gelen 23 babadan gelen toplam 46 kromozom sahiptir. Her kromozom telomer olarak bilinen ucunda iki koruyucu kapaklar ile DNA kütüphane gibidir. Telomerlerin kısa hala geldikçe onları yapısal bütünlüğü hücrelerin daha hızlı yaşlanma ve daha genç yok olmasına neden olarak zayıflatır. İnsan hücrelerinde telomer genellikle basit bir TTAGGG dizisinin bir kaç bin tekrarlarını içeren tek iplik DNA bulunmaktadır. Büzülme belli bir noktada hücrelerin daha fazla bölme yeteneğini kaybeder. Bu aşama olarak bilinen “Repliaktif yaşlılığında” hücresel yaşlanma yıpranış hücreleri ortadan kaldırmak için gerekli mekanizma olduğunu ve erken yaşlanmaya ve daha kısa ömürlü olmaya katkıda bulunduğu gözlemlenmiştir. Yani telemor uzunluğu hem biyolojik ve hücresel yaşlanmanın bir belirtecidir.Stresli yaşam deneyimleri çocukluk ve yetişkinlik önce hızlandırılmış telomer kısalması ile bağlantılı bulunmuştur. Dr Owen Wolkowizt ve California Üniversitesi San Francisco çalışanları tarafından yürütülen bu çalışma da nedenler üzerinde durulmuş ve kısalmış teomler üzerinde durulmuştur ve aşağıdaki en önemlileri olarak bir kaç başlık altında sunulmuştur bunların neler olduğuna aşağıda bir göz atalım;
-Yalnızlık ve Kısaltılmış Telomer; Avustralya’da ve Viyana’da bilim adamlarının ortaklığı ile yürüttüğü çalışma da Yalnız bir Afrika papağının telemor uzunlu ile arkadaşı olan papağanın telomer uzunluğunun arkadaşı olamayan papağanın daha kısa telomere sahip olduğu g örülmüştür. Afrika papağanı son drece sosyal kuşlardır yalıtılmış olarak esaret edildiklerinde bu şekilde bir sonuç gözlemlenmiştir. Hiç bir insan üzerinde sosyal izlasyon ve telemor uzunluğu çalışması yapılmasa da yalnızlığın hücresel yaşlanmaya ve DNA onarımı ile müdahale olduğu hipotezini desteklemektedir.
Fobik Anksitete Ve Kısaltılmış Telomer; Yapılan araştırmalar da kronik aksi yete orta yaşlı kadınlarda telomer uzunluğu kısalmış olduğu bulundu. Çalışma için 43-69 yaş aralığında 5.243 kadın dan alına kan örnekleri kullanılarak katılımcıların fobik belirtileri telomer uzunlukları düzeyi incelendi. Fobik anksiyete yüksek düzeyde olması telomer uzunluğunu önemli derecede etkilenmiştir.
Tedavi Edilneyen Depresyon Ve Kısaltılmış Teomer; Tedavi edilmeyen depresyon yaşlanmayı hızlandıran ve yaşamı tehdit eden hastalıkların riskini arttırır biyolojik değişiklik yaratır. Majör Depresif Bozukluk telomerin uzunluğunu kısaltabilir. Bilim adamları , bağışıklık sistemin hücreleri için de telomeaz aktivitesi işlenmemiş majör depresyonu olan kişiler genel olarak daha büyük olduğunu bulmuşlardır. Zamanla tedavi edilmeyen depresyon telomeri kısaltarak tipik olarak kalp hastalığı, diyabet, osteoporoz ve inme gibi ileri yaş ile ilişkili insanlarda eğilim oluşturduğu bilinmektedir.
Sonuç olarak bunlar vücudumuz da bizi yaşlanmayı hızlandıran en önemli birkaç nedenlerden sadece bir kaçı ve bunların ana kaynağı olarak yine karşımıza stres çıkıyor. Stresi hayatımızdan azaltacak bir yaşam tarzı benimsememiz bizi yaşlanma ve ciddi hastalıklardan uzaklaştıracaktır.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmamış.