11- Konuşma: Ses çıkartmak dünyadaki kara canlılarının çoğunda bulunan bir özellik. Ancak sesleri bir konuşmaya dönüştürmek insanların uzamanlık alanı. İnsanlar haricinde kelimeleri dile getirebilen canlılar olarak kuşlar başı çekiyor. İnsan, sesini gırtlaktaki ses kolonları içerisinde oluşturur ve ağza gönderir. Ağız içerisinde dil, dişler ve dudaklar koordineli bir çalışmayla sesi kelimelere ve sözlere dönüştürürler. Fakat bu koordinasyon içerisinde en büyük rol dilindir. Şimdi diş yapınızda bir bozukluk olursa söylediğiniz bazı kelimeler anlaşılmaz. Mesela al dişlerini çok öndeyse “ş” ve “ç” harfleri birbirine karışır. Üst dişleriniz, alt dudağınızın uzanamayacağı kadar çok öndeyse “f” harfi size sıkıntı yaratır. Dudaklarınız olmazsa söyledikleriniz çok güçlükle anlaşılır. Ama diliniz olmazsa hiçbirşey söyleyemezsiniz. Bu yüzden zaten konuştuğumuz lisanlara “Dil” diyoruz. Dil hareketleri konuşmamızı birinci derecede etkiler. Yapılamayan dil hareketleri bize harf kaybettirir. Bunun en yaygın örneği “R” harfidir. Doğru dil hareketi yapılamadığında “R” harfi bir türlü ağzınızdan çıkmaz.